احکام نماز
آیا باید همسر، فرزند یا هر شخص دیگری را برای نماز صبح بیدار کرد؟
باید از آنها اجازه داشته باشد.
آیا دختر در قبال نماز و روزه پدر مرحوم خود تعهّدی دارد؟
تعهّدی ندارد.
آیا زکات، خمس و حجّ انجام نشده پدر، مثل نماز و روزه بر عهده پسر بزرگتر می‌باشد؟
فقط نماز و روزه پدر بر عهده پسر بزرگتر است؛ امّا زکات، خمس و حجّ که بر ذمّه میت باشد، از اصل ماترک خارج می‌شود.
آیا وجوب قضای نماز و روزه‌ی پدر بر پسر بزرگتر، شامل مادر هم می‌شود؟
شامل نمی شود.
آیا جایز است نمازگزار در تشهّد بعد از شهادتین بگوید: «أشهد أنّ علیّاً ولیّ الله و الأئمّة الأحد عشر من ولده حجج الله ...» به قصد قربت مطلقه، نه به قصد جزئیّت تشهّد؟
هر چند به قصد رجاء، نه به قصد ورود، اشکال ندارد، امّا تجویز این امر موجب ورود مطالبی دیگر در نماز می‌شود که به تدریج شکل بدعت به خود می‌گیرد و به نظر حقیر احتیاط در ترک آن است.
آیا می‌توان در قنوت نماز، دعاها را به فارسی خواند؟ اگر کسی قنوت را به فارسی خوانده باشد تکلیفش چیست؟
دعا خواندن در قنوت و سایر حالات نماز به غیر عربی جایز نیست و اذکار نماز و قرائت قرآن باید به عربی باشد. البته آن چه که به خاطر سهو یا جهل یا تقلید، در قنوت به غیر عربی خوانده است، قضا نمی‌خواهد و اشکال ندارد.
با قرائت چه مقدار از آیه سجده، سجده واجب می شود؟
با قرائت تمام آیه ای که سجده واجب دارد، سجده واجب می شود.
اگر زنی شوهردار با مردی زنا کند(نعوذ بالله) و بعد از شوهر خود طلاق بگیرد، می‌تواند با او ازدواج کند؟
اگر دخول شده باشد، حرمت ابد دارد و نمی تواند با او ازدواج نماید.
آیا دست دادن مأمومین با یکدیگر بعد از نماز استحباب دارد؟
به خصوص بعد از نماز استحباب ندارد.
اگر امام جماعت (اجتهاداً یا تقلیداً) نماز خود را صحیح بداند؛ ولی مأموم (اجتهاداً یا تقلیداً) نماز امام را صحیح نمی داند. آیا مأموم می‌تواند به چنین امامی اقتدا کند؟
تفصیل مسئله در کتاب «الهادی، کتاب الصلاة، ج 5» در احکام جماعت، مسئله 31 آمده است.
امّا به طور خلاصه: اگر در قرائت اختلاف است، یعنی از نظر مأموم نماز امام باطل است، اقتدا جایز نیست. اگر در ارکان و طهارت اختلاف است، اقتدا جایز نیست. اگر در موارد دیگر نماز باشد، اقتدا صحیح است.
آیا در نماز، واجب است حمد و سوره را بر حسب قرائت قرآن متداول بخوانیم و یا سایر قرائت‌ها نیز صحیح است؟ مثلاً به جای «مالک یوم الدین» بگوییم: «ملک یوم الدین»؟
هر چند مطابق قرائات هفت گانه جایز است، امّا بنا بر احتیاط بر حسب قرائت متداول باشد.
آیا کسی که نماز و روزه قضا به ذمّه دارد، می تواند استیجاری بگیرد؟
اشکال ندارد.
محاسبه نیمه شب شرعی چگونه است؟
محاسبه نیمه شب شرعی از غروب است تا طلوع فجر صادق.
به نظر حضرتعالی منظور از وطن و اعراض از آن چیست؟
وطن جایی است که انسان می خواهد همیشه و یا مدّت طولانی در آنجا زندگی کند؛ و اعراض وقتی است که از آنجا برود و وسائل را ببرد و نخواهد آنجا زندگی کند.
پوشیدن جوراب خیلی ضخیم یا کفشهایی که مخصوص راه رفتن روی فرش است در نماز چه حکمی دارد؟
جوراب مانعی ندارد؛ و کفش اگر مانند جوراب است و مانع رسیدن انگشت پا به زمین نمی شود، اشکال ندارد.
آیا زن می تواند در صورتی که نا محرم او را نبیند در نماز آرایش داشته باشد؟
اشکال ندارد.
اگر نمازمان را فرادى خواندیم، آیا مى توانیم دوباره همان نماز را به جماعت بخوانیم؟
اشکال ندارد؛ بلکه مستحب است.
ملاک در وطن چیست؟ یعنى چگونه مى شود به محلّى وطن گفت؟
محلّى را که انسان مى خواهد برای مدّت طولانی در آن زندگى کند، وطن اوست.
آیا در نمازهاى نافله(مستحب)، عمداً مى توان خواندن سوره را ترک کرد؟
اشکال ندارد.
آیا هنگام نماز خواندن، جلو بودن زن از مرد اشکال دارد؟ اگر در دو اتاق باشند چه یا اگر محرم باشند؟
جلو بودن زن از مرد در نماز اشکال دارد؛ هر چند که محرم باشند و هر کدام که بعد از دیگرى نماز را شروع کرده، نمازش باطل است؛ ولى اگر در دو اتاق باشند اشکالی ندارد.
اگر مأموم با امام تکبیرةالاحرام بگوید و قرائت را درک کند، ولى به رکوع امام نرسد حکمش چیست؟
اگر در سجده به امام جماعت برسد، نمازش به جماعت صحیح است.
انتهاى وقت نماز عصر، غروب آفتاب است يا مغرب؟ و چه فرقى با هم دارند؟
هنگامى که قرص خورشید پنهان شد، غروب و مغرب بوده و انتهای وقت نماز عصر و ابتدای وقت نماز مغرب است.
وقت غروب و مغرب با هم تفاوتی ندارند.
اگر در سجده، گودى کف دست کامل روى زمین قرار نگیرد اشکال دارد؟
اشکالى ندارد.
اگر لباس لکه ای داشته باشد که نمى دانیم خون است یا رنگ، نماز با آن چه حکمى دارد؟
اگر یقین ندارد که خون باشد، مى تواند با آن نماز بخواند.
اگر کسی عمداً تکبیرة الاحرام را در نماز جماعت قبل از امام بگوید، نمازش چگونه است؟
نمازش به جماعت صحیح نیست و باید نیّت فرادى کند و خودش نماز را بخواند.
اگر کسى در نماز جماعت اشتباهاً زودتر از امام سر از سجده بردارد تکلیفش چیست؟
اگر امام همچنان در سجده است و به او مى رسد مى تواند به سجده برود و مى تواند صبر کند تا امام سر از سجده بردارد و با او بقیه را ادامه بدهد.
اگر کسى یادش برود که سجده سهو بجا بیاورد، آیا باید نیّت قضا کند؟
هر وقت که یادش آمد انجام بدهد و نیّت قضا ندارد.
چگونه مى توان طلوع فجر را که میزانش تبیین حسى است با چشم عادى رؤیت نمود؟
کسانى که عادت دارند مى توانند.
در ابتدا یک باریکهاى روشنایى دیده مى شود و سپس پهن مى شود مانند دم گرگ و به هر صورت با چشم عادى قابل دیدن است.
اگر کسی مدتی را در کما باشد، تکلیف نمازهایی که نخوانده چیست؟
شخصى که بیهوش شود در مدت بیهوشى نماز از او ساقط است.
کسی که نمی داند چقدر نماز قضا دارد چه باید بکند؟
مقداری که یقین به قضا دارد، بخواند و بیش از آن به مقداری که احتمال قضا می دهد، مستحب است بجا آورد.
کسى که در ماه مبارک رمضان جهت خدمت سربازى به شهر دیگرى اعزام مى شود و نمى داند که چند روز در آنجا مى ماند حکم نماز و روزه اش چیست؟ اگر بعد متوجه شد که چند روز در پادگان مى ماند حکمش چیست؟
در صورت اوّل تا سی روز اگر مردّد بماند نمازش قصر است و روزه ندارد و از روز سی و یکم به بعد نماز تمام است و روزه هم دارد. در صورت دوم نسبت به گذشته، حکمش همان است که بیان شد و نسبت به آینده، اگر ده روز و بیشتر مى ماند نمازش تمام است و روزه هم بگیرد و اگر کمتر از ده روز است، نمازش قصر است و روزه هم ندارد، بعداً قضا نماید.
حکم نماز و روزه کسی که زیاد سفر می کند را بفرمایید.
کسی که برای شغلش یا تحصیل، فی ما بین دو محل که فاصله آن دو، مسافت شرعی است، حدّاقل به مدّت یک ماه، کمتر از ده روز تردّد می کند - مثلاً هفته ای یکبار یا بیشتر - نمازش تمام و روزه هم دارد. و چنانچه ده روز در شهرش بماند یا در محل کار ده روز با قصد بماند، بعد از آن در سفر اوّل قصر و در سفر های بعدی تمام است.
محاسبه نیمه شب شرعی چگونه است؟
محاسبه نیمه شب شرعی از غروب تا طلوع فجر صادق است.
آیا سجده بر دستمال کاغذی صحیح است؟
اگر به آن کاغذ گفته شود یا از موادّ گیاهی تهیّه شده باشد، سجده بر آن اشکال ندارد.
آیا با کفش می شود نماز خواند؟
اگر کفش به نحوی باشد که دو انگشت پا در سجده به زمین برسد، اشکال ندارد.