احكام روزه

روزه آن است كه انسان براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چيزهايى كه روزه را باطل مى‏كند و شرح آنها بعداً گفته مى‏شود خوددارى نمايد.

نيّت

مسأله 1615 ـ لازم نيست انسان نيّت روزه را از قلب خود بگذراند يا مثلاً بگويد: فردا را روزه مى‏گيرم، بلكه همين قدر كه براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام ندهد كافى است و براى آن كه يقين كند تمام اين مدّت را روزه بوده، بايد مقدارى پيش از اذان صبح و مقدارى هم بعد از مغرب از انجام كارى كه روزه را باطل مى‏كند خوددارى نمايد.
مسأله 1616 ـ انسان مى‏تواند در هر شب از ماه رمضان براى روزه فرداى آن نيّت كند و بهتر است كه شب اوّل ماه هم، نيّت روزه همه ماه را بنمايد.
مسأله 1617 ـ از اوّل شب ماه رمضان تا اذان صبح هر وقت نيّت روزه فردا بكند اشكال ندارد.
مسأله 1618 ـ وقت نيّت روزه مستحبّى از اوّل شب است تا موقعى كه به اندازه نيّت كردن به مغرب وقت مانده باشد كه اگر تا اين وقت كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام نداده باشد و نيّت روزه مستحبّى كند روزه او صحيح است.
مسأله 1619 ـ كسى كه پيش از اذان صبح بدون نيّت روزه خوابيده است، اگر پيش از ظهر بيدار شود و نيّت كند، روزه او صحيح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب. و اگر بعد از ظهر بيدار شود، نمى‏تواند نيّت روزه واجب نمايد ولى احتياطا تا آخر روز امساك كند.
مسأله 1620 ـ اگر بخواهد غير روزه رمضان روزه ديگرى بگيرد بايد آن را معيّن نمايد، مثلاً نيّت كند كه روزه قضا يا روزه نذر مى‏گيرم. ولى در ماه رمضان لازم نيست نيّت كند كه روزه ماه رمضان مى‏گيرم، بلكه اگر نداند ماه رمضان است يا فراموش نمايد، و روزه ديگرى را نيّت كند روزه ماه رمضان حساب مى‏شود.
مسأله 1621 ـ اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نيّت روزه غير رمضان كند، نه روزه رمضان حساب مى‏شود و نه روزه‏اى كه قصد كرده است.
مسأله 1622 ـ اگر مثلاً به نيّت روزه اوّل ماه روزه بگيرد، بعد بفهمد دوم يا سوم بوده، روزه او صحيح است.
مسأله 1623 ـ اگر پيش از اذان صبح نيّت كند و بى هوش شود و در بين روز به هوش آيد، بنابر احتياط واجب بايد روزه آن روز را تمام نموده و قضاى آن را نيز به جا آورد.
مسأله 1624 ـ اگر پيش از اذان صبح نيّت كند و مست شود و در بين روز به هوش آيد احتياط واجب آن است كه روزه آن روز را تمام كند و قضاى آن را هم بجا آورد.
مسأله 1625 ـ اگر پيش از اذان صبح نيّت كند و بخوابد و بعد از مغرب بيدار شود، روزه‏اش صحيح است.
مسأله 1626 ـ اگر نداند يا فراموش كند كه ماه رمضان است و پيش از ظهر ملتفت شود، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام نداده باشد، بايد نيّت كند و روزه او صحيح است. و اگر كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام داده باشد، يا بعد از ظهر ملتفت شود كه ماه رمضان است روزه او باطل مى‏باشد، ولى بايد تا مغرب كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نمايد.
مسأله 1627 ـ اگر بچّه پيش از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود بايد روزه بگيرد و اگر بعد از اذان بالغ شود، روزه آن روز بر او واجب نيست.
مسأله 1628 ـ كسى كه براى بجا آوردن روزه ميّتى اجير شده، و همينطور كسى كه روزه واجبى غير از ماه رمضان بر عهده اوست اگر روزه مستحبّى بگيرد اشكال ندارد. ولى كسى كه روزه قضا دارد، نمى‏تواند روزه مستحبّى بگيرد، و چنانچه فراموش كند و روزه مستحب بگيرد، در صورتى كه پيش از ظهر يادش بيايد، روزه مستحبّى او به هم مى‏خورد و مى‏تواند نيّت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است و اگر بعد از مغرب يادش بيايد، روزه اش صحيح است گرچه بى اشكال نيست.
مسأله 1629 ـ اگر غير از روزه ماه رمضان روزه معيّن ديگرى بر انسان واجب باشد مثلاً نذر كرده باشد كه روز معيّنى را روزه بگيرد، چنانچه عمداً تا اذان صبح نيّت نكند، روزه‏اش باطل است، و اگر نداند كه روزه آن روز بر او واجب است يا فراموش كند و پيش از ظهر يادش بيايد چنانچه كارى كه روزه را باطل مى‏كند، انجام نداده باشد و نيّت كند روزه او صحيح وگرنه باطل مى‏باشد.
مسأله 1630 ـ اگر براى روزه واجب غير معيّنى مثل روزه كفّاره عمداً تا نزديك ظهر نيّت نكند اشكال ندارد، بلكه اگر پيش از نيّت تصميم داشته باشد كه روزه نگيرد، يا ترديد داشته باشد كه بگيرد يا نه، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام نداده باشد و پيش از ظهر نيّت كند، روزه او صحيح است.
مسأله 1631 ـ اگر در ماه رمضان، پيش از ظهر كافر مسلمان شود و از اذان صبح تا آن وقت كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام نداده باشد نمى‏تواند روزه بگيرد و قضا هم ندارد.
مسأله 1632 ـ اگر مريض پيش از ظهر در ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام نداده باشد، بايد نيّت روزه كند و آن روز را روزه بگيرد و چنانچه بعد از ظهر خوب شود، روزه آن روز بر او واجب نيست.
مسأله 1633 ـ روزى را كه انسان شك دارد آخر شعبان است يا اوّل رمضان، واجب نيست روزه بگيرد و اگر بخواهد روزه بگيرد نمى‏تواند نيّت روزه رمضان كند ولى اگر نيّت روزه قضا و مانند آن بنمايد چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب مى‏شود.
مسأله 1634 ـ اگر روزى را كه شك دارد آخر شعبان است يا اوّل رمضان به نيّت روزه قضا يا روزه مستحبّى و مانند آن روزه بگيرد و در بين روز بفهمد كه ماه رمضان است، بايد نيّت روزه رمضان كند.
مسأله 1635 ـ اگر در روزه واجب معيّنى مثل روزه رمضان از نيّت روزه گرفتن برگردد چنانچه توبه كند و مبطلى انجام نداده باشد روزه‏اش صحيح است؛ و همينطور اگر نيّت كند كه چيزى را كه روزه را باطل مى‏كند بجا آورد در صورتى كه آن را انجام ندهد روزه‏اش باطل نمى‏شود.
مسأله 1636 ـ در روزه واجبى كه وقت آن معيّن نيست، مثل روزه كفّاره، اگر قصد كند كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام دهد، يا مردّد شود كه بجا آورد يا نه، چنانچه بجا نياورد و پيش از ظهر دوباره نيّت روزه كند، روزه او صحيح است. و در روزه مستحب اگر تا قبل از غروب آفتاب نيت روزه مستحب كند روزه او صحيح است.