زكات فطره

مسأله 2054 ـ كسى كه موقع غروب شب عيد فطر بالغ و عاقل و هشيار است و فقير و بنده كس ديگر نيست بايد براى خودش و كسانى كه نان خور او هستند، هر نفرى يك صاع كه تقريبا سه كيلو است گندم يا جو يا خرما يا كشمش يا برنج يا ذرّت و مانند اينها به مستحق بدهد و اگر پول يكى از اينها را هم بدهد كافى است.
مسأله 2055 ـ كسى كه مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و كسبى هم ندارد كه بتواند مخارج سال خود و عيالاتش را بگذراند فقير است و دادن زكات فطره بر او واجب نيست.
مسأله 2056 ـ انسان بايد فطره كسانى را كه در غروب شب عيد فطر نان خور او حساب مى‏شوند بدهد؛ كوچك باشند يا بزرگ، مسلمان باشند يا كافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد يا نه، در شهر خود او باشند يا در شهر ديگر.
مسأله 2057 ـ اگر كسى را كه نانخور اوست و در شهر ديگر است وكيل كند كه از مال او فطره خود را بدهد چنانچه اطمينان داشته باشد كه فطره را مى‏دهد، لازم نيست خودش فطره او را بدهد.
مسأله 2058 ـ فطره مهمانى كه پيش از غروب شب عيد فطر با رضايت صاحبخانه وارد شده و نانخور او حساب مى‏شود، بر او واجب است.
مسأله 2059 ـ فطره مهمانى كه پيش از غروب شب عيد فطر بدون رضايت صاحبخانه وارد مى‏شود و مدّتى نزد او مى‏ماند بنابر احتياط واجب است و همچنين است فطره كسى كه انسان را مجبور كرده‏اند كه خرجى او را بدهد.
مسأله 2060 ـ فطره مهمانى كه بعد از غروب شب عيد فطر وارد مى‏شود، بر صاحبخانه واجب نيست، اگرچه پيش از غروب او را دعوت كرده باشد و در خانه او هم افطار كند.
مسأله 2061 ـ اگر كسى موقع غروب شب عيد فطر ديوانه يا بيهوش باشد، زكات فطره بر او واجب نيست.
مسأله 2062 ـ اگر پيش از غروب بچّه بالغ شود، يا ديوانه عاقل گردد، يا فقير غنى شود، در صورتى كه شرايط واجب شدن فطره را دارا باشد، بايد زكات فطره را بدهد.
مسأله 2063 ـ كسى كه موقع غروب شب عيد فطر، زكات فطره بر او واجب نيست، اگر تا پيش از ظهر روز عيد شرطهاى واجب شدن فطره در او پيدا شد مستحب است زكات فطره را بدهد.
مسأله 2064 ـ كافرى كه بعد از غروب شب عيد فطر مسلمان شده فطره بر او واجب نيست. ولى مسلمانى كه شيعه نبوده، اگر بعد از ديدن ماه شيعه شود، بايد زكات فطره را بدهد.
مسأله 2065 ـ كسى كه فقط به اندازه يك صاع كه تقريبا سه كيلو است گندم و مانند آن دارد، مستحب است زكات فطره را بدهد و چنانچه عيالاتى داشته باشد و بخواهد فطره آنها را هم بدهد مى‏تواند به قصد فطره، آن يك صاع را به يكى از عيالاتش بدهد و او هم به همين قصد به ديگرى بدهد و همچنين تا به نفر آخر برسد و بهتر است نفر آخر چيزى را كه مى‏گيرد به كسى بدهد كه از خودشان نباشد. و اگر يكى از آنها صغير باشد، مى‏تواند او را در دور دادن زكات فطره داخل كنند و چنانچه ولىّ صغير از طرف او قبول نمايد بايد آن زكات فطره را به مصرف صغير برساند، نه اين كه از طرف او به ديگرى بدهد.
مسأله 2066 ـ اگر بعد از غروب شب عيد فطر بچّه دار شود، يا كسى نانخور او حساب شود، واجب نيست فطره او را بدهد. اگرچه مستحب است فطره كسانى را كه بعد از غروب تا پيش از ظهر روز عيد نانخور او حساب مى‏شوند بدهد.
مسأله 2067 ـ اگر انسان نانخور كسى باشد و پيش از غروب نانخور كس ديگر شود، فطره او بر كسى كه نانخور او شده واجب است مثلاً اگر دختر پيش از غروب به خانه شوهر رود، شوهرش بايد فطره او را بدهد.
مسأله 2068 ـ كسى كه ديگرى بايد فطره او را بدهد، واجب نيست فطره خود را بدهد.
مسأله 2069 ـ اگر فطره انسان بر كسى واجب باشد و او فطره را عصيانا ندهد، بر خود انسان واجب نمى‏شود ولى اگر از روى جهل يا غفلت يا فراموشى فطره را ندهد بنابر احتياط واجب خود شخص فطره با بپردازد.
مسأله 2070 ـ اگر كسى كه فطره او بر ديگرى واجب است خودش فطره را بدهد، در صورتى كه با اذن مكلّف و به نيابت او باشد كافى است.
مسأله 2071 ـ زنى كه شوهرش مخارج او را نمى‏دهد، چنانچه نانخور كس ديگر باشد، فطره‏اش بر آن كس واجب است و اگر نانخور كس ديگر نيست، در صورتى كه فقير نباشد، بايد فطره خود را بدهد. و اگر زن به شوهر خود انفاق مى‏كند (به خاطر شدّت احتياج شوهر) فطره او بر زن واجب است.
مسأله 2072 ـ كسى كه سيّد نيست نمى‏تواند به سيّد فطره بدهد حتّى اگر سيّدى نانخور او باشد نمى‏تواند فطره او را به سيّد ديگر بدهد.
مسأله 2073 ـ فطره طفلى كه از مادر يا دايه شير مى‏خورد، بر عهده كسى است كه مخارج مادر يا دايه را مى‏دهد. و همچنين فطره طفلى كه از شير خشك تغذيه مى‏كند بر عهده كسى است شير خشك را تهيّه مى‏كند. ولى اگر مادر يا دايه مخارج خود را از مال طفل برمى‏دارد فطره طفل بر كسى واجب نيست.
مسأله 2074 ـ انسان اگرچه مخارج عيالاتش را از مال حرام بدهد، بايد فطره آنان را از مال حلال بدهد.
مسأله 2075 ـ اگر انسان كسى را اجير نمايد و شرط كند كه مخارج او را بدهد در صورتى كه به شرط خود عمل كند و نانخور او حساب شود بايد فطره او را هم بدهد ولى چنانچه شرط كند كه مقدار مخارج او را بدهد و مثلاً پولى‏براى مخارجش بدهد، دادن فطره او واجب نيست.
مسأله 2076 ـ اگر كسى بعد از غروب شب عيد فطر بميرد، بايد فطره او و عيالاتش را از مال او بدهند، ولى اگر پيش از غروب بميرد، واجب نيست فطره او و عيالاتش را از مال او بدهند.